Bông điên điển thường nở vào mùa lũ (tháng 7 – tháng 11) ở miền Tây. Đây là loại cây có nhiều công dụng tốt cho sức khỏe. Thường được sử dụng nấu canh chua, làm dưa chua… Để hiểu rõ hơn về bông điên điển và bông điên điển làm gì ngon cùng tìm hiểu nhé!
Bông điên điển tiếng anh là gì?
- Tên khoa học: Sesbania sesban (Jacq) W.Wight, thuộc họ Đậu – Fabaceae.
- Tên gọi khác: muồng rút, điền thanh hạt tròn, điền thanh bụi, điền thanh lưu niên, điền thanh đầm lầy, điền thanh thân tia.
- Tên tiếng anh: Sesban-River Bean.
Đặc điểm hình thái bông điên điển
- Là cây bụi cao khoảng 1 – 4m, hoặc cao hơn.
- Thân tròn bóng, có màu xanh sọc tím và nhiều nhánh.
- Lá kép lông chim, có khoảng 30 – 40 lá chét.
- Rễ ăn sâu khoảng 60 – 70cm, có vi khuẩn nốt sần cố định cộng sinh.
- Bông điên điển có màu vàng tươi, mọc thành chùm. Mỗi chùm khoảng 8 – 10 hoa to.
- Quả đậu thẳng, dài 20 – 30cm, thõng xuống, chứa nhiều hạt màu nâu bóng, hình cầu.
Hình thức sinh sản
Cây có hình thức sinh sản bằng hạt. Khi quả điên điển chín, hạt rơi xuống đất, bùn, mùa nước nổi năm sau nẩy mầm cho ra cây mới.
Phân bố
- Ở các đầm lầy, ruộng nước, ở cả vùng nước nợ, đến vùng cao khoảng 500m. Rải rác từ Hưng Yên, Hải Dương, Hà Nam, Ninh Bình… đến các tỉnh đồng bằng sông Cứu Long.
- Điên điển được trồng nhiều ở các tỉnh phía Nam và vùng Đồng Tháp Mười.
Công dụng của hoa điên điển
- Lá điên điểm đun sôi với nước dùng để uống. Giảm đau, tẩy sổ, chống viêm sưng, kháng sinh, loại bỏ giun sán.
- Kem hoặc thuốc mỡ điều chế từ lá điên điển. Trị ngứa, phát ban ở da.
- Thuốc đắp bào chế từ lá điên điển. Thúc đẩy sự mưng mủ, trị viêm sưng khớp, áp – xe, nhọt đầu đinh.
- Hạt điên điển. Kích thích, làm dịu đau, se thắt, điều hòa kinh nguyệt, trị tiêu chảy, giảm phù nề.
- Tính dầu hạt điên điển. Diệt khuẩn, giảm đau tim, và giúp hạ đường huyết.
- Hoa điên điển: Làm món ăn, tốt cho sức khỏe.
Bông điên điển làm gì ngon? Ăn có tốt không?
Một số món ăn được chế biến từ bông điên điển như:
- Bông điên điển xào trứng
- Bông điên điển muối chua
- Gỏi bông điển điển với tép đồng
- Bông điên điển trộn dừa nạo
- Canh bông điển cá rô đồng
- Bánh khọt bông điên điển
Canh chua bông điên điển
Bông điên điển làm gì ngon thì không thể bỏ qua món canh chua bông điên điển cá lóc thơm ngon, bổ dưỡng, đặc trưng của ẩm thực miền Tây.
Nguyên liệu: Bông điên điển 300 – 400g, cá lóc 1 con, mùi tàu, ngò ôm, tỏi khô, ớt, vắt me 1, muối, nước mắm, đường, bột ngọt và hạt nêm.
Cách chế biến:
- Cá lóc rửa sạch, dùng muối hạt chà lên thân cá để loại bỏ nhớt và bớt tanh, rửa sạch lại rồi để ráo, cắt khúc vừa ăn
- Cho cá lóc vào bát, thêm nước mắm, đường, tiêu, hạt nêm, muối đảo đều lên rồi để trong 15 phút cho ngấm gia vị
- Nhặt sạch mùi tàu, ngò tôm rồi đem rửa, ngâm với nước muối loãng khoảng 5 phút, vớt ra để ráo nước rồi cắt thành khúc nhỏ. Rửa sạch ớt, bỏ cuống rồi thái lát, tỏi thì bóc sạch vỏ trắng rồi băm nhỏ. Me bỏ ra bát, ngâm với nước ấm đến khi me mềm thì lấy thì dầm để thịt rời ra, sau đó lọc lấy nước cốt
- Bắc nồi lên bếp, thêm dầu ăn rồi phi thơm tỏi băm. Đổ nước lọc, nước cốt me lượng vừa đủ vào đun sôi rồi cho cá lóc vào. Đợi cá lóc chín, nước sôi lại thì cho nhỏ lửa, nêm nếm gia vị vừa ăn.
- Cho bông điên điển vào nồi canh, đảo đều đến khi bông chín thì tắt bếp, rắc thêm mùi tàu, ngò và ớt lên trên là hoàn thành món ăn.
Thưởng thức món ăn: Canh chua bông điên điển cá lóc có vị chua dịu nhẹ của me, cá lóc chắc thịt, thịt ngon ăn với bông điên điển tươi mát. Ăn kèm với cơm trắng, bún tươi cùng với chén nước mắm ớt là chuẩn vị.
Bông điên điển xào
Ngoài nấu canh chua, bông điên điển còn có thể chế biến thành món ăn ngon bình dị khác là bông điên điển xào tép.
Nguyên liệu: Bông điên điển 300g, tép đồng 300g, hành tím, tỏi, nước mắm, đường, dầu ăn, muối, hạt nêm.
Cách chế biến:
- Nhặt sạch tép đồng, rửa sạch rồi vớt ra rồ cho ráo nước, ướp với một chút muối, hạt nêm, nước mắm, đảo đều, để trong 15 phút cho ngấm gia vị
- Bông điên điển rửa sạch rồi ngâm với nước muối loãng khoảng 5 phút, vớt ra để ráo
- Tỏi bóc sạch vỏ trắng, hành tím lột bỏ vỏ, rửa sạch, rồi đập dập, băm nhuyễn
- Cho chảo lên bếp, thêm dầu ăn láng mặt chảo, cho tỏi băm, hành tím vào phi thơm rồi cho tép đồng vào xào chín, hơi săn lại thì cho bông điên điển vào đảo đều tay với lửa lớn
- Bông điên điển vừa chín tới, còn độ giòn thì tắt bếp, cho ra đĩa.
Thưởng thức món ăn: Rắc một ít ớt, tiêu hoặc rau thêm lên trang trí món ăn. Bông điên điển xào tép ngon, bổ dưỡng, là sự hòa quyện vị hơi chát, giòn của bông điên điển với vị ngọt của tép đồng.
>> Xem thêm: Hoa bông gòn (bông gạo) ý nghĩa, đặc điểm và công dụng